Kamu görevlilerine disiplin cezası uygulanmadan önce savunma hakkı tanınması, hem Anayasa hem de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile güvence altına alınmıştır. Ancak bazı durumlarda bu kurala aykırı işlemlerle karşılaşılabilmektedir. Peki, savunma alınmadan ceza verilmesi hukuken geçerli midir?

Anayasa Memurlara Güvence Sağlıyor

Anayasa’nın 129. maddesi, kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken hukuka ve yasalara bağlı kalmakla yükümlü olduklarını belirtirken, aynı zamanda disiplin cezalarının da belirli kurallara bağlı olarak verilmesi gerektiğini vurgular. Özellikle şu hüküm dikkat çeker:

“Savunma hakkı tanınmadıkça kamu görevlilerine disiplin cezası verilemez.“

Bu açık ifade, her türlü disiplin cezası öncesinde kişiye savunma hakkı tanınmasının zorunlu olduğunu ortaya koymaktadır.

657 Sayılı Kanun Disiplin Sürecini Nasıl Düzenliyor?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde, memurlara verilebilecek disiplin cezaları sıralanmıştır:

• Uyarma
• Kınama
• Aylıktan kesme
• Kademe ilerlemesinin durdurulması
• Devlet memurluğundan çıkarma

Aynı kanunun 127. maddesi, bu cezaların uygulanabilmesi için öncelikle memurun savunmasının alınmasını şart koşar. Hatta savunma için memura en az 7 gün süre tanınması gerektiği açıkça belirtilmiştir.

Eğer memur, verilen süre içinde savunma yapmazsa, bu durum savunma hakkından vazgeçmiş sayılması anlamına gelir.

Savunma Alınmadan Ceza Verilirse Ne Yapılmalı?

Uyarma gibi basit görünen bir cezanın bile savunma alınmadan verilmesi, hukuki açıdan geçersiz sayılabilir. Bu tür durumlarda kamu görevlilerinin başvurabileceği bazı yollar mevcuttur:

1. Disiplin kuruluna zamanında itiraz edilebilir.
2. Eğer kurul kararı değiştirmezse, idari yargı yoluna başvurularak cezanın iptali talep edilebilir.